Δευτέρα 17 Δεκεμβρίου 2012

Σιδερένιος μανδύας για τον πύργο των Αιγοσθένων Είχε καταπέσει από το σεισμό του 1981 και αναστηλώνεται λίθο-λίθο

Σιδερένιος μανδύας για τον πύργο των ΑιγοσθένωνΈνας σιδερένιος μανδύας καλύπτει σήμερα τον πύργο των Αιγοσθένων στο Πόρτο Γερμενό, που είχε καταπέσει από το σεισμό του 1981, ο οποίος έχοντας επίκεντρο τις Αλκυονίδες ήταν και πολύ κοντά στο φρούριο της Κλασικής εποχής.
Γενική άποψη του Φρουρίου των Αιγοσθένων
Ο νοτιοανατολικός πύργος επενδεδυμένος με ικριώματα
Ο νοτιοανατολικός πύργος πριν τις εργασίες
Εργασίες ανάσυρσης λιθοπλίνθων

Οι σιδερένιες σκαλωσιές περιβάλλουν ολόκληρο τον πύργο, ένας μεγάλος γερανός χρησιμοποιείται για την μεταφορά των λίθων ενώ τεχνίτες δουλεύουν στο εσωτερικό του, που έχει μεταβληθεί σε εργοτάξιο αναστηλώνοντάς τον κομμάτι - κομμάτι.

Πρόκειται για τον νοτιοανατολικό πύργο του φρουρίου από τον οποίο είχε καταρρεύσει το άνω τμήμα. Ευτυχώς όμως οι δόμοι του διατηρήθηκαν επιτόπου, σε ποσοστό μάλιστα 75% και χρησιμοποιούνται τώρα, σύμφωνα με τη μελέτη, που έχει εγκριθεί από το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο. Εκτός από το αρχαίο υλικό πάντως θα γίνουν και ορισμένες συμπληρώσεις, όπου απαιτείται.

Πρόκειται για ένα πολύ δύσκολο τεχνικά έργο, όπως λέει η προϊσταμένη της Γ΄ Εφορείας Αρχαιοτήτων κυρία Ελένη Μπάνου.Κι αυτό, γιατί αλλοιώσεις, καταρρεύσεις και παραμορφώσεις έχουν δημιουργήσει μία κατάσταση εξαιρετικά προβληματική, η οποία άλλωστε είχε χαρακτηρισθεί επείγουσα ήδη από το 1981... Η μελέτη λοιπόν τώρα προβλέπει αποσυναρμολόγηση των δόμων ως ένα σημείο, προκειμένου να στερεωθούν τα επισφαλή τμήματα και να συμπληρωθούν στη συνέχεια με υλικό, το οποίο προέρχεται από λατομείο της περιοχής.

Στην τελική φάση ο πύργος θα στεγασθεί με δίριχτη στέγη, όπως αυτή που υπήρχε στην αρχαιότητα, προκειμένου να εξασφαλίζεται η στέγαση των τειχών για την καλύτερη προστασία των υπερασπιστών από τα βέλη αλλά και από τις καιρικές συνθήκες. Τεχνικός σύμβουλος του έργου είναι εξάλλου ο πολιτικός μηχανικός κ. Κώστας Ζάμπας ενώ η ολοκλήρωσή του προβλέπεται εντός του 2013, καθώς είναι ενταγμένο στο ΕΣΠΑ με προϋπολογισμό πλέον του ενός εκατομμυρίου ευρώ.

Να σημειωθεί, ότι το φρούριο των Αιγοσθένων κτίσθηκε τον 4ο π.Χ. αιώνα σε μία εποχή συμμαχίας των Αθηναίων με τους Μεγαρείς προς αντιμετώπιση των Θηβαίων. Αυτή την περίοδο μάλιστα οι πύργοι των φρουρίων διατάσσονταν πολύ πυκνά και είχαν κατασκευαστική αυτονομία, ώστε αν έπεφταν να μην συμπαρασύρουν και ολόκληρο το τείχος. Παράλληλα είχε αυξηθεί το ύψος τους και οι άλλες διαστάσεις ενώ διέθεταν μεγάλο αριθμό θυρωμάτων για να τοποθετούνται περισσότεροι καταπέλτες.

Τα Αιγόσθενα, αρχαία πόλη των Μεγαρέων, κτισμένα καθώς ήταν στους πρόποδες του Κιθαιρώνα είχαν στρατηγική θέση, γι΄ αυτό και οχυρώθηκαν με το τεράστιο φρούριο, που διατηρήθηκε μέσα στους αιώνες. Σ΄ αυτό συνετέλεσε πολύ το γεγονός ότι στο Μεσαίωνα και την Τουρκοκρατία η περιοχή ήταν ακατοίκητη, έτσι το υλικό της οχύρωσης δεν χρησιμοποιήθηκε για νεότερες οικοδομές. Σήμερα το φρούριο των Αιγοσθένων έχει μεγάλη επισκεψιμότητα ενώ είναι το μοναδικό μνημείο μέσω του οποίου αναδεικνύεται το αμυντικό σύστημα για την προστασία της αρχαίας Μεγαρίδας.

Κιθαιρώνας: Από το κύμα στα έλατα

Περιπλανιόμαστε στα όμορφα ελατοδάση του Κιθαιρώνα, αναζητούμε το παρελθόν σε σπουδαίους αρχαιολογικούς χώρους, απολαμβάνουμε το ουζάκι μας χαλαρώνοντας στα φθινοπωρινά ακρογιάλια και όλα αυτά σε απόσταση αναπνοής από το «κλεινόν άστυ»...

Oι σύντομες εκδρομές έχουν μια ξεχωριστή γοητεία, αφού χωρίς καμιά ιδιαίτερη προετοιμασία και διανύοντας λίγα χιλιόμετρα μπορούμε εύκολα να αλλάξουμε εικόνες και παραστάσεις. Ενα Σάββατο ή κάποιο κυριακάτικο πρωινό, ακόμη και μία καθημερινή απόγευμα μετά τη δουλειά αρκούν με το παραπάνω για μια παρόμοια επιτυχημένη εξόρμηση.
To Πόρτο Γερμενό και οι παραλίες του όπως φαίνονται από το ύψωμα του Μύτικα.
To Πόρτο Γερμενό και οι παραλίες του όπως φαίνονται από το ύψωμα του Μύτικα.
Η παραλία της Ψάθας, οι εξοχές γύρω από το Πόρτο Γερμενό και τα ελατοδάση του Κιθαιρώνα αποτελούν ίσως τον πλέον βολικό τόπο για σύντομες αποδράσεις. Η προσέγγιση της περιοχής γίνεται τόσο από τα Μέγαρα, όσο και από την παλιά εθνική οδό Αθηνών - Λαμίας. Θα σας προτείνουμε να πάτε μέσω Μεγάρων χρησιμοποιώντας την εθνική οδό Αθηνών - Κορίνθου και να επιστρέψετε το βραδάκι από τα Βίλια.
Στον κόμβο των Μεγάρων θα αφήσετε πίσω την εθνική οδό και θα κατευθυνθείτε προς Αλεποχώρι (υπάρχουν ταμπέλες). Από το Αλεποχώρι ο δρόμος κινείται παραλιακά, αφήνει πίσω τα τελευταία σπίτια του παραθεριστικού οικισμού και τραβά βόρεια για τον τελικό προορισμό, την Ψάθα (σύμφωνα με τον λαογράφο Μ. Παιδούση το όνομα οφείλεται στο φυτό ψαθί-βούρλο που φύεται στο παρακείμενο έλος). Η απόσταση που χωρίζει το Αλεποχώρι από την Ψάθα είναι πολύ μικρή -3 χλμ.-, όμως αυτό το τμήμα του δρόμου θέλει σχετική προσοχή, καθώς οι κατολισθήσεις είναι συχνές.
Ο κόλπος της Ψάθας απλώνεται ανοιχτός και γαλάζιος. Στην άκρη του κόλπου, εκεί που ορθώνονται ξανά τα κοφτερά βράχια, λειτουργούν χειμώνα - καλοκαίρι, κυριολεκτικά πάνω στο κύμα, ψαροταβέρνες, η μία δίπλα στην άλλη. Η θαλασσινή αυτή γωνιά ήταν μόλις πριν από λίγα χρόνια ένας από τους ξεχασμένους παραδεισένιους τόπους της Αττικής. Η υπέροχη ακρογιαλιά με το πολύχρωμο βοτσαλάκι και τα βαθυγάλαζα νερά, με τα πυκνά πευκοδάση ολόγυρα, αποτελούσε το καταφύγιο των ψαράδων και των κάθε λογής... αναχωρητών. Σήμερα, βέβαια, τα πράγματα έχουν ριζικά αλλάξει. Το καλοκαίρι η περιοχή «πνίγεται» από τον κόσμο. Ομως, όσοι αγάπησαν την Ψάθα για την ησυχία της έρχονται εδώ το φθινόπωρο απολαμβάνοντας την ησυχία και τους μεζέδες στα παραλιακά κεντράκια.
Εντός του τείχους της αρχ. ακρόπολης των Αιγοσθένων συναντάμε την παλαιοχριστιανική βασιλική (6ος αι.)
Εντός του τείχους της αρχ. ακρόπολης των Αιγοσθένων συναντάμε την παλαιοχριστιανική βασιλική (6ος αι.)
Ασφάλτινος δρόμος με συνεχές αλλά ευχάριστο στριφογύρισμα φεύγει βόρεια από την Ψάθα, τρυπώνει στο πυκνόφυτο πευκοδάσος χαρίζοντας στον επισκέπτη πανοραμικές εικόνες του κόλπου και μετά από 12 χιλιόμετρα καταλήγει στο Πόρτο Γερμενό. Οι περισσότεροι γνωρίζουν την περιοχή για τις όμορφες παραλίες και τις ψαροταβέρνες της. Λίγοι είναι αυτοί που ξέρουν πως εδώ βρισκόταν η αρχαία πόλη Αιγόσθενα.
Εκτός της θερινής σεζόν το Πόρτο Γερμένο είναι ένα χάρμα οφθαλμών. Ομως, πριν στρωθείτε για χταπόδι και ουζάκι, προτείνουμε μια βόλτα στην ακρόπολη της αρχαίας Αιγόσθενας. Σιωπηλοί μάρτυρες του εντυπωσιακού παρελθόντος τα πανάρχαια τείχη που χρονολογούνται από τον 6ο π.Χ. αιώνα ξεπροβάλλουν μέσα από το πυκνό πευκοδάσος.
Παραλία Ψάθας, το παλιό σκαρί βάλθηκε να «πεθάνει» κοιτώντας τη θάλασσα.
Παραλία Ψάθας, το παλιό σκαρί βάλθηκε να «πεθάνει» κοιτώντας τη θάλασσα.
Από το Πόρτο Γερμενό η επιλογή ανάμεσα σε βουνό ή θάλασσα είναι αποκλειστικά δική σας. Εξάλλου, οι διαχωριστικές γραμμές και οι αποστάσεις σ' αυτήν τη γωνία της αττικής γης, ανάμεσα σε κόσμους φαινομενικά ετερόκλητους, εδώ φαίνονται να είναι ανύπαρκτες.
Ψηλά στον Κιθαιρώνα
Μπορεί να μην κερδίζει τις εντυπώσεις, αφού η ψηλότερη κορφή του μόλις αγγίζει τα 1.409 μέτρα, όμως σίγουρα ο Κιθαιρώνας δεν είναι τυχαίο βουνό. Εδώ κατά τους αρχαίους χρόνους πραγματοποιούνταν τα «Τριετηρικά». Ηταν μία από τις πολλές αρχαϊκές γιορτές που τελούνταν προς τιμή του Διονύσου στην περιοχή της Αττικοβοιωτίας. Μόνο γυναίκες είχαν το δικαίωμα να συμμετέχουν σε αυτές που γίνονταν κάθε τρία χρόνια, εδώ στις πλαγιές του Κιθαιρώνα. Δυστυχώς, το περιβάλλον του βουνού κινδυνεύει να υποβαθμισθεί ανεπανόρθωτα με τα έργα που πραγματοποιούνται αυτή την εποχή για τη διάνοιξη δρόμου από την κορυφή προς τις Πλαταιές. Στις νότιες παρυφές του βουνού στα όρια του νομού Αττικής με αυτόν της Βοιωτίας, βρίσκονται τα Βίλια, κτισμένα σε ύψος 500 μέτρων.
Ο βορειοανατολικός γωνιαίος πύργος, της αρχ. Αιγόσθενας αν και έπαθε ζημιές από τους σεισμούς, σηκώνει ακόμα το παράστημά του.
Ο βορειοανατολικός γωνιαίος πύργος, της αρχ. Αιγόσθενας αν και έπαθε ζημιές από τους σεισμούς, σηκώνει ακόμα το παράστημά του.
Η ορεινή κωμόπολη της Δυτικής Αττικής (απέχουν από το κέντρο της Αθήνας μόλις 54 χιλιόμετρα) είναι η γενέτειρα της μεγάλης μας ηθοποιού Ελλης Λαμπέτη, αλλά και του υποσμηναγού Ιωάννη Σακελλαρίου που έπεσε ηρωικά κατά τη διάρκεια αερομαχίας με τους Ιταλούς το 1940. Η περιοχή κατοικείται από τα αρχαία χρόνια όμως τα Βίλια γνώρισαν ακμή κυρίως κατά την τουρκοκρατία. Αξιόλογοι είναι οι πολλοί βυζαντινοί και μεταβυζαντινοί ναοί της περιοχής, που είτε βρίσκονται μέσα στο χωριό, είτε στις κοντινές εξοχικές τοποθεσίες. Αναφέρουμε το ναό του Αγίου Αθανασίου (12ος αι.), τον ναό των Παμμεγίστων Ταξιαρχών (1637) που βρίσκεται στην πλατεία των Βιλίων και φυσικά τον επιβλητικό ναό της Μεταμορφώσεως του Σωτήρος, έργο του Τσίλερ.
Στην περιοχή υπάρχει μία ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα πεζοπορική διαδρομή την οποία αξίζει να πραγματοποιήσετε. Εξω από τα Βίλια στον δρόμο για Πόρτο Γερμενό (περίπου στα 1.000 μέτρα) θα δείτε δεξιά χώρο αναψυχής και πηγή, τοποθεσία γνωστή στους ντόπιους με την ονομασία «Βρύση της Τσιάς». Από εδώ αρχίζει το μονοπάτι που θα σας φέρει μετά από 2 ώρες στο καταφύγιο. Είναι αρκετά ευδιάκριτο, αλλά σε κάποια σημεία κόβεται από δασικούς δρόμους.
Ψάθα, στην άκρη του όρμου βρίσκονται οι παραλιακές ταβέρνες.
Ψάθα, στην άκρη του όρμου βρίσκονται οι παραλιακές ταβέρνες.

Η ανάβαση, αν και δεν είναι ιδιαίτερα επίπονη, όταν έχει κακοκαιρία μπορεί να αποδειχθεί δύσκολη για τους αμάθητους, αλλά και για όσους δεν διαθέτουν τον κατάλληλο εξοπλισμό.
Στο καταφύγιο μπορείτε να πάτε και με το αυτοκίνητο. Ακολουθώντας τον καλό ασφάλτινο δρόμο που συνδέει το Πόρτο Γερμενό με την παλιά eθνική οδό Αθηνών-Λαμίας λίγο πριν από τα Βίλια θα δείτε τον δρόμο που ανηφορίζει στις βράχινες και κατάφυτες με πεύκα χαμηλά και έλατα πάνω από τα 800 μέτρα υψόμετρο, πλαγιές του Κιθαιρώνα. Αν και χρειάζεται αρκετή προσοχή, καθώς το οδόστρωμα είναι εξαιρετικά στενό (ουσιαστικά χωρά μόνο ένα όχημα), αξίζει να επιχειρήσετε τη διαδρομή μόνο και μόνο για ν' απολαύσετε την αεροπορικών διαστάσεων θέα στον κόλπο της Αιγόσθενας που ποζάρει γαλάζιος πίσω από τις ελατοβελόνες.
Το ανατολικό τείχος της ακρόπολης των Αιγοσθενών στο βάθος ποζάρει ο Κιθαιρώνας.
Το ανατολικό τείχος της ακρόπολης των Αιγοσθενών στο βάθος ποζάρει ο Κιθαιρώνας.
Πρώτη στάση θα κάνετε στο καταφύγιο του ορειβατικού συλλόγου Ελευσίνας «Βαγγέλης Τσάκος» (5 χλμ.) που βρίσκεται σε ύψος 1.100 μέτρων. Από εδώ αν θέλετε συνεχίζετε ως το τέλος του δρόμου, όπου παλιότερα υπήρχαν εγκαταστάσεις της αεροπορίας (υψ. 1.300).
ΑΙΓΟΣΘΕΝΑ: ΣΥΜΠΛΕΓΜΑ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΗΣ ΚΑΙ ΑΡΧΑΙΑΣ ΛΑΤΡΕΙΑΣ
Λόγω της στρατηγικής θέσης της η Αιγόσθενα βρισκόταν πάντα στο επίκεντρο των συμπλοκών των γειτονικών πόλεων-κρατών. Από τα Μέγαρα όπου ανήκε στην αρχή, προσχώρησε στην αχαϊκή Συμπολιτεία, ενώ αργότερα για λίγο διάστημα, τάχθηκε στο πλευρό των Βοιωτών. Μάρτυρες του πολυτάραχου παρελθόντος τα χοντρά πέτρινα τείχη, που ακόμη διασώζονται και χρονολογούνται από τον 4ο π.Χ. αιώνα. Τμήματα της αρχαίας οχύρωσης φθάνουν τα 5 μέτρα ύψος, ενώ δύο από τους γεροδεμένους πύργους της στέκονται 15 μέτρα πάνω από το έδαφος. Εδώ βρισκόταν το ιερό του θεραπευτή-μάντη Μελάμποδα που έζησε δύο αιώνες περίπου πριν από τον Ασκληπιό. Μέσα στο χορταριασμένο περίβολο συμβιώνουν με τις αρχαίες πέτρες, υπολείμματα σειράς κελιών μεσαιωνικού μοναστηριού, καθώς και το εκκλησάκι του Αγίου Γεωργίου της ίδιας εποχής που λειτουργεί μέχρι σήμερα. Κοντά στη βόρεια Πύλη έχουν βρεθεί θεμέλια πεντάκλιτης Βασιλικής του 6ου αιώνα με ψηφιδωτό δάπεδο. Ενα παράξενο σύμπλεγμα ορθόδοξης χριστιανικής παράδοσης και αρχαίας λατρείας συνυπάρχει εδώ σ' έναν φυσικό χώρο που μοιάζει φιλόξενος για όλους.
Fast Info
Off road αποδράσεις: Μια προτεινόμενη χωμάτινη διαδρομή είναι αυτή που ξεκινά από την παραλία της Ψάθας και με γρήγορα απανωτά ζιγκ- ζαγκ θα σας φέρει στο ύψος του Βαθυχωρίου (4,5 χλμ.), όπου αυτή την εποχή δημιουργείται ένα μεγάλο φωτοβολταϊκο πάρκο. Λίγο ψηλότερα και σε υψόμετρο 550 μέτρων θα δείτε τους δυο αρχαίους πύργους που έλεγχαν τα ορεινά περάσματα από τη Βοιωτία προς την Αττική. Συνεχίζοντας την ανάβαση και ακολουθώντας πάντα χωματόδρομους (η χρήση GPS επιβάλλεται) συναντάτε στον ασφάλτινο δρόμο που οδηγεί στο Κριεμάδι κι από εκεί στο Πόρτο Γερμενό ή στα Βίλια. Μετά από βροχόπτωση χρειάζεται προσοχή το τμήμα μετά τους αρχαίους πύργους, καθώς συχνά σχηματίζεται παχιά λάσπη.
Ορος Πατέρας
Το όρος Πατέρας και τα προβούνια του καλύπτουν με τη μακρόστενη κορμοστασιά τους μια μεγάλη περιοχή που ξεκινά στα βόρεια από την Οινόη και φτάνει στα νοτιοδυτικά ως την ακτή της Ψάθας. Το βουνό δεν είναι ψηλό (κορυφή 1.132 μ. ) όμως καθώς είναι καλυμμένο με εκτεταμένα δάση πεύκης και ψηλότερα ελάτης, το έντονο ανάγλυφο που παρουσιάζει αποτελεί ένα άκρως ενδιαφέρον πεδίο για ενδιαφέρουσες περιπλανήσεις.
Διαμονή
Βίλια «Ακταίον» (τηλ. 22630 22560). «Βερόρι» (τηλ. 22630 22291) και «Ειδύλλιον» (τηλ. 22630 22302, www.idillionvilia.com).
Πόρτο Γερμενό
Το ξενοδοχείο «Αιγοσθένιον» διαθέτει 80 δωμάτια με κλιματισμό, μπάνιο και μπαλκόνια με θέα στη θάλασσα ή στο βουνό (τηλ. 22630 41226 www.hotel-egosthenion.gr).
Κιθαιρώνας
Το καταφύγιο «Βαγγέλης Τσάκος» βρίσκεται σε ύψος 1.100 μέτρων, διαθέτει τζάκι, οργανωμένη κουζίνα, ενώ οι τουαλέτες είναι εκτός καταφυγίου. τηλ. 210 5545430 www.eoseleusinas.gr).
Φαγητό
Στο Πόρτο Γερμενό πάνω από το λιμανάκι με θέα στη θάλασσα η ψαροταβέρνα «Νίκας» και στο τέλος του δρόμου η ψαροταβέρνα «Αλκυωνίς». Μετά το εκκλησάκι του Αγ. Νικολάου προς παραλία Σκλαβούνος βρίσκεται η ταβέρνα «Μαραμπού» (τηλ. 22630 41301) για ψαρικά και κρεατικά κοντά στη θάλασσα. Στην Ψάθα ενδεικτικά αναφέρουμε το «Κάβο Ντόρο» τηλ. 22960 52330) και «Tο λιμανάκι της Ψαροπούλας» (τηλ. 22960 52178). Να επισημάνουμε ότι αυτήν την εποχή θα φάτε φρέσκο ψάρι Κορινθιακού που προμηθεύονται οι καταστηματάρχες από τα καΐκια. Ανηφορίζοντας από Πόρτο Γερμενό προς Βίλια θα δείτε το εξοχικό κέντρο «Κρύο Πηγάδι» (τηλ.22630 22490) που βρίσκεται εδώ από τη δεκαετία του '60. Μέσα στο χωριό προτείνουμε τo «Λεστόρι» (τηλ. 22630 22940) και το «Ελατος» (τηλ. 22630-22340).

Λουκάς Μπεθάνης ο ασκητής και η προφητεία του.

Αδελφοί Χριστιανοί, ακούσατε και θαυμάσατε την αρετή και την ευσέβεια των υπόδουλων πατέρων μας, οι όποιοι αν και δεν γνώριζαν την ελληνική διάλεκτο, αλλά την αλβανική, αξιώθηκαν διά τής απλότητας των του προορατικού χαρίσματος.
Εις τα παράλια των Βιλλίων τής Αττικής, και συγκεκριμένως εις την τοποθεσία «Ψάθα», υπάρχει μια ερειπωμένη Μονή σεμνυνόμενη έπ' ονόματι του Ιερού Χρυσοστόμου. Εις τα πέριξ αυτής τής Μονής υπάρχουν σπήλαια. Εις εν εξ αυτών των σπηλαίων ασκήτευε εις άγιώτατος άνθρωπος, ονομαζόμενος Λουκάς Μπεθάνης. Αυτός αξιώθηκε του προορατικού χαρίσματος, και έλεγε σε όσους πήγαιναν εκεί και τον πλησίαζαν.
« Προσέχετε τους ξένους, διότι θα έλθουν να σας πάρουν τας περιουσίας σας και σεις θα τα δίδετε με χαρτιά» και άλλα πολλά έλεγε τα οποία δεν ενθυμούμεθα.
Αναχώρησε ό ασκητής εκ τούτου του βίου και μετέστη εις την ουράνιο Βασιλεία. Τα λείψανα του έδειξαν σημεία άγιότητος, άλλα για πολύν καιρόν έμειναν εις την αφάνεια ένεκα του διωγμού όπου έκαμε ό μονομάχος Όθων, ό οποίος δεν άφηνε τους πατέρας ημών ούτε να πλησιάζουν τους ασκητής τους ησυχάζοντας εις τα διάφορα σπήλαια της Αττικής. Ό πανάγαθος Θεός όμως δόξασε τον ασκητή Λουκά κατ' αυτόν τον τρόπον.
Εις τα μέρη τής Πελοποννήσου έπασχε άνθρωπος από φοβερό δαιμόνιο, το όποιον φώναζε, ότι δεν εξέρχεται, εάν δεν έλθουν τα λείψανα του Λουκά Μπεθάνη από την Ψάθα Βιλλίων. Μόλις δε μετέφεραν τα άγια λείψανα του Λουκά εις τον τόπον εκείνον, το δαιμόνιον φώναζε:
«Τί θέλεις εδώ Λουκά; Εγώ δεν σε πειράζω».
Και ευθύς, καθώς ό ασθενής προσκυνά τα άγια λείψανα, το δαιμόνιον εξήλθε.
Σήμερον εις ένα Μοναστήρι εφησυχάζει μία Μοναχή απόγονος του αγίου αυτού ασκητού Λουκά. Όταν εις το Μοναστήρι πήγαν ένα δαιμονιζόμενο, το δαιμόνιο φώναζε μεγάλη την φωνή:
«Καλογριά, πολλές φορές ενήργησε ό διάβολος με τα όργανά του να σε διώξουν απλότητας' εδώ, αλλά δεν ήδυνήθη, διότι ό πρόγονος σου Λουκάς Μπεθάνης δεν τον αφήνει να ενεργήσει εναντίον σου...».
Τώρα όσοι εξομολογούνται εις εμέ, γνωρίζω ότι οσάκις επικαλούνται μετά πίστεως το όνομα αυτού του οσίου Ασκητού, ό πανάγαθος Θεός διά πρεσβειών του τους δίδει ευθύς ότι ζητήσουν. Εγώ ως Πνευματικός είμαι υποχρεωμένος, αφού ήκουσα αυτά τα μεγάλα θαυμάσια εκ του βίου του, να τα διηγηθώ, διά να γίνουν γνωστά εις όλους, και να καταλάβει ή νέα γενεά τί πατέρες έχουμε, και ποία παρρησία έχουν τώρα αυτοί εις τον θρόνον του Θεού, καθώς λέγει ό άγιος ευαγγελιστής Ιωάννης ό Θεολόγος στην Αποκάλυψη του.

Ημερομηνία Καιρός Περιγραφή Θερμ °C
Βροχή και πιθανή καταιγίδα
Λεπτομέρειες...
Χαμηλή: 10  oC ΑΒΑ  με
 10 km/h
Βροχή και πιθανή καταιγίδα νωρίς το πρωί,  βασικά καθαρός καιρός κατά τη διάρκεια της ημέρας. Πιθανή βροχή τη νύχτα.
Λεπτομέρειες...
Υψηλή: 13  oC
Χαμηλή: 8  oC
ΔΒΔ  με
 18 km/h
Βροχή αλλά και διαστήματα με καθαρό καρό. Ισχυροί άνεμοι, ειδικά κατά τη διάρκεια της ημέρας.
Λεπτομέρειες...
Υψηλή: 7  oC
Χαμηλή: 6  oC
ΒΔ  με
 30 km/h
Πιθανή βροχή αλλά και διαστήματα με καθαρό καιρό κατά τη διάρκεια της ημέρας. Καθαρός καιρός το βράδυ.
Λεπτομέρειες...
Υψηλή: 5  oC
Χαμηλή: 4  oC
ΒΒΔ  με
 19 km/h
Αίθριος καιρός το πρωί, αυξημένη συννεφιά για το υπόλοιπο της ημέρας.
Λεπτομέρειες...
Υψηλή: 6  oC
Χαμηλή: 3  oC
ΒΒΔ  με
 11 km/h
Ασθενής βροχή κατά τη διάρκεια της ημέρας. Συννεφιά τη νύχτα.
Λεπτομέρειες...
Υψηλή: 6  oC
Χαμηλή: 4  oC
Β  με
 19 km/h
Αυξημένη συννεφιά κατά τη διάρκεια της ημέρας. Καθαρός καιρός το βράδυ.
Λεπτομέρειες...
Υψηλή: 7  oC
Χαμηλή: 4  oC
ΒΒΔ  με
 15 km/h

Τετάρτη 15 Φεβρουαρίου 2012

ΒΙΛΙΑ

Η κωμόπολη των Βιλίων βρίσκεται στην επαρχία Μεγαρίδος του νομού Δτυικής Αττικής και είναι χτισμένη στις πλαγιές του όρους Λεστορίου(παρώρειας στην πραγματικότητα του Κιθαιρώνα) σε υψόμετρο 600 περίπου μέτρων. Έχει σύμφωνα με την τελευταία απογραφή 3.225 κατοίκους και αποτελεί έδρα του ομώνυμου δήμου, ο οποίος περιλαμβάνει επίσης τους οικισμούς Αιγόσθενα ή Πόρτο Γερμενό, Άνω Αλεποχώρι, Βένιζα, Κάτω Αλεποχώρι, Ψάθα, Αγία Παρασκευή, Κρύο Πηγάδι, Λούμπα, Άγιος Νεκτάριος(ή Πάτημα ή Μπέλζες ή Μαγκούλεζα), Μύτικας και Προφήτης Ηλίας και συνορεύει βόρεια με το δήμο Ερυθρών και τις κοινότητες Καπαρελίου και Πλαταιών, νότια με το δήμο Μεγάρων και ανατολικά με την κοινότητα Οινόης και το δήμο Μάνδρας, ενώ δυτικά βρέχεται από τον Αλκυόνιο κόλπο.

Η ιστορία των Βιλίων συνδέεται άμεσα με την ιστορία των αρχαίων Αιγοσθένων. Τα Αιγόσθενα ήταν χτισμένα στα παράλια ενός όρμου του κόλπου των Αλκυονίδων και γνώρισαν μεγάλη ακμή στην περίοδο περίπου από το 1500π.Χ. ως το 700π.Χ. Ήταν σημαντικό λιμάνι στον Κορινθιακό κόλπο και αποτελούσαν λατρευτικό κέντρο του μάντη και θεραπευτή ήρωα Μελάμποδος. Το φρούριο των Αιγοσθένων, το οποίο θεωρείται το καλύτερα διατηρημένο αρχαίο κάστρο, χτίστηκε από τους Αθηναίους τον 4ο ή τον 3ο αιώνα π.Χ. Η πόλη, λόγω της θέσης της, είχε κατά την αρχαιότητα προσαρτηθεί τόσο στη βοιωτική πόλη του Ογχησίου, όσο και στα Μέγαρα και στην Αθήνα, ενώ αποτέλεσε και ανεξάρτητο μέλος τη Αχαϊκής Συμπολιτείας και για σύντομο χρονικό διάστημα του Κοινού των Βοιωτών.

Μέχρι τον 9ο-10ο αι. μ.Χ. ο πληθυσμός των Αιγοσθένων υπήρξε αρκετά μεγάλος, γεγονός που επιβεβαιώνεται από τη λειτουργία της βασιλικού τύπου πεντάκλιτης εκκλησίας της Παναγίας, η οποία χτίστηκε τον 5ο αιώνα. Τα σπίτια των κατοίκων της πόλης δε βρίσκονταν στο επίπεδο έδαφος κοντά στη θάλασσα, αλλά στις πλαγιές των κοντινών βουνών, σε μια θέση που ονομάζεται Φιλίππι, προκειμένου να μην είναι ευάλωτα στις συχνές εκείνη την εποχή πειρατικές επιδρομές. Την προστασία του οικισμού είχαν αναλάβει φρουροί εγκατεστημένοι στο κάστρο, οι οποίοι με φωτιές και καπνό ειδοποιούσαν σε περίπτωση κινδύνου το παρατηρητήριο που υπήρχε στον οικισμό, ώστε αυτό με τη σειρά του να σημάνει με τον ίδιο τρόπο συναγερμό.

Ωστόσο, ο κίνδυνος των επιδρομών ανάγκασε τελικά τους κατοίκους των Αιγοσθένων να μετακινούνται όλο και περισσότερο προς την ενδοχώρα, ώσπου το 13ο αιώνα κατά πάσα πιθανότητα εγκαταστάθηκαν στη θέση όπου σήμερα βρίσκονται τα Βίλια και έχτισαν τους δύο πρώτους ναούς του χωριού, αυτόν του Αγίου Αθανασίου και αυτόν της Παναγίας. Η θέση επιλέχθηκε λόγω του ότι ήταν μακριά από διαβάσεις και προσβάσεις επιδρομέων, προσέφερε καλή θέα στη γύρω περιοχή, με αποτέλεσμα την έγκαιρη κινητοποίηση των κατοίκων σε περίπτωση κινδύνου, διέθετε διεξόδους για φυγή και άφθονο νερό.


Η τοπική παράδοση αναφέρει ότι τα Βίλια ιδρύθηκαν από όσους κατοίκους του γειτονικού Παλαιοχωρίου δε θανατώθηκαν ή αιχμαλωτίστηκαν κατά την καταστροφή του από πειρατές, ωστόσο είναι πιθανότερο ότι τα δύο χωριά ιδρύθηκαν την ίδια περίπου εποχή από πρώην κατοίκους των Αιγοσθένων και, ύστερα από την καταστροφή του Παλαιοχωρίου (πιθανώς στα 1783) , οι εναπομείναντες κάτοικοί του κατέφυγαν στα Βίλια.

Πάντως, στα τέλη του 14ο τα Βίλια εποικίστηκαν από Αρβανίτες. Οι γηγενείς υποδέχτηκαν φιλικά τους νεήλυδες, οι οποίοι σύμφωνα με μία άποψη ήταν Έλληνες Βορειοηπειρώτες που είχαν εξαλβανιστεί λόγω των πυκνών επαφών τους με τους Αλβανούς, συνεργάστηκαν αρμονικά μαζί τους, έμαθαν τη γλώσσα τους και σταδιακά άρχισαν να συνάπτουν μικτούς γάμους. Έτσι, διαμορφώθηκε ένας ομοιογενής πληθυσμός που μιλούσε κυρίως αρβανίτικα, διατηρούσε ωστόσο πολλά στοιχεία της εγχώριας παράδοσης και τέχνης και, φυσικά, είχε ακραιφνώς ελληνική συνείδηση.

Στη διάρκεια της Τουρκοκρατίας, τα Βίλια, που αποτέλεσαν το κέντρο της περιοχής του Μεγάλου Δερβενίου, όπως ονομαζόταν τότε η περιοχής της Μεγαρίδας, και έδρα του Τούρκου πασά(το τουρκικό διοικητήριο ήταν εκεί που σήμερα βρίσκεται το νηπιαγωγείο του χωριού), απολάμβαναν κάποια προνόμια, καθώς οι κάτοικοι τους είχαν μαζί με τους κατοίκους των γειτονικών χωριών υπογράψει συμφωνία με τους Τούρκους, βάσει της οποίας είχαν αναλάβει τη φύλαξη των δρόμων που οδηγούσαν από την Πελοπόννησο και τη Βοιωτία στην Αττική. Ωστόσο, δεν ήταν λίγες οι περιπτώσεις που οι Βιλιώτες δοκιμάστηκαν από την ωμότητα των κατακτητών . Έτσι, πολλοί (όπως ο Αθανάσιος Κων. Πλούμπης) εντάχθηκαν στη Φιλική Εταιρεία, και συμμετείχαν ενεργά στην επανάσταση του 1821, ιδιαίτερα στις πολιορκίες της Κορίνθου, της Θήβας, της Χαλκίδας, της Λιβαδειάς και της Ακρόπολης των Αθηνών.

Λίγα χρόνια μετά από την απελευθέρωση, και συγκεκριμένα το 1835, ιδρύθηκε με βασιλικό διάταγμα ο δήμος Ειδυλλίας, ο οποίος με τον ίδιο τρόπο μετατράπηκε το 1912 σε Κοινότητα Βιλλίων ή Βυλλίων και το 1946 σε Δήμο Βιλιών.

Στα όρια του δήμου Βιλίων υπάρχουν αρκετά αξιοθέατα, όπως το κάστρο των Αιγοσθένων, πολλές βυζαντινές εκκλησίες και ο ναός της Μεταμόρφωσης του Σωτήρος, που χτίστηκε το 1893 με σχέδια του γνωστού αρχιτέκτονα Ερνέστου Τσίλερ. Ωστόσο, οι σημαντικότεροι λόγοι για τους οποίους αξίζει να επισκεφθεί κανείς το χωριό είναι η γειτνίαση του τόσο με την Αθήνα όσο και με τις παραλίες Πόρτο Γερμενό και Ψάθα, η φυσική ομορφιά των κατάφυτων πλαγιών που το περιβάλλουν και οι πολιτιστικές εκδηλώσεις «Λαμπέτεια», που διοργανώνονται απ’ τις τοπικές αρχές κάθε Αύγουστο προς τιμήν της μεγάλης Βιλιώτισσας ηθοποιού Έλλης Λαμπέτη.

Σημαντικές πληροφορίες για τα Βίλια υπάρχουν στην ιστοσελίδα www.vilia.org.



Πηγές: 1) Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Δυτικής Αττικής, Οδηγός Δυτικής Αττικής 2006

2) Μελέτιος Αλκ. Παπακωνσταντίνου, Τα Βίλια στο πέρασμα του χρόνου(1821-1949), Εκδοτικός Οίκος Μέλισσα, Αθήνα
Ημερομηνία Ώρα Θερμ/σία Υγρασία Διεύθ. ανέμου- Ένταση Καιρός - φαινόμενα
Τετάρτη 15/02/2012 20:00 3 °C
Αισθητή Θερμοκρασία-1 °C
79% 4 Μποφόρ Δ ΧΙΟΝΟΝΕΡΟ
Πέμπτη 16/02/2012 02:00 3 °C
Αισθητή Θερμοκρασία-2 °C
80% 4 Μποφόρ Δ ΣΥΝΝΕΦΙΑΣΜΕΝΟΣ
Πέμπτη 16/02/2012 08:00 3 °C
Αισθητή Θερμοκρασία-1 °C
73% 3 Μποφόρ Δ ΑΡΚΕΤΑ ΣΥΝΝΕΦΑ
Πέμπτη 16/02/2012 14:00 6 °C
Αισθητή Θερμοκρασία3 °C
64% 3 Μποφόρ ΝΔ ΣΥΝΝΕΦΙΑΣΜΕΝΟΣ
Πέμπτη 16/02/2012 20:00 0 °C
Αισθητή Θερμοκρασία-6 °C
78% 4 Μποφόρ B ΧΙΟΝΟΠΤΩΣΗ
Παρασκευή 17/02/2012 02:00 -2 °C
Αισθητή Θερμοκρασία-9 °C
69% 5 Μποφόρ B ΑΡΚΕΤΑ ΣΥΝΝΕΦΑ
Παρασκευή 17/02/2012 08:00 -3 °C
Αισθητή Θερμοκρασία-10 °C
68% 5 Μποφόρ B ΣΥΝΝΕΦΙΑΣΜΕΝΟΣ
Παρασκευή 17/02/2012 14:00 1 °C
Αισθητή Θερμοκρασία-5 °C
48% 5 Μποφόρ B ΛΙΓΑ ΣΥΝΝΕΦΑ
Παρασκευή 17/02/2012 20:00 -1 °C
Αισθητή Θερμοκρασία-6 °C
67% 4 Μποφόρ B ΛΙΓΑ ΣΥΝΝΕΦΑ
Σάββατο 18/02/2012 02:00 -2 °C
Αισθητή Θερμοκρασία-7 °C
76% 4 Μποφόρ B ΣΥΝΝΕΦΙΑΣΜΕΝΟΣ
ΜΕΣΟΠΡΟΘΕΣΜΗ ΠΡΟΓΝΩΣΗ 4-6 ΗΜΕΡΩΝ
Σάββατο
18/02/2012
08:00 -2 °C
Αισθητή Θερμοκρασία-8 °C
78% 3 Μποφόρ B ΣΥΝΝΕΦΙΑΣΜΕΝΟΣ
Σάββατο
18/02/2012
14:00 3 °C
Αισθητή Θερμοκρασία0 °C
41% 3 Μποφόρ B ΚΑΘΑΡΟΣ
Σάββατο
18/02/2012
20:00 0 °C 64% 1 Μποφόρ B ΚΑΘΑΡΟΣ